ใครผิด ใครต้องรับผิดชอบ ถ้ารู้สาเหตุแล้ว คุณจะอึ้ง

เบื้องหลังเส้นสองเส้นที่ไม่มีฝ่ายไหนยอมรับ

คุณเคยสงสัยไหมว่า ทำไมชายแดนไทย - กัมพูชาจึงกลายเป็นพื้นที่ที่พร้อมจะปะทุได้ทุกเมื่อ

เส้นที่แบ่งเขตแดนระหว่างสองประเทศนี้ ไม่ได้เป็นเส้นที่คนสองฝ่ายนั่งโต๊ะตกลงกันอย่างเท่าเทียม หากแต่เป็นเส้นที่ "ใครบางคนที่อยู่อีกซีกโลกหนึ่งลากไว้" ด้วยวิธีคิดของคนที่บ้าอำนาจ และคิดว่าชาติของตัวเองจะครองโลกตลอดกาล

ฝรั่งเศส คือคนที่ลากเส้นนั้น ด้วยความเชื่อว่าตนจะปกครองดินแดนแถบนี้ตลอดไป แต่พอพวกเขาจากไป เส้นที่ถูกลากด้วยหมึกก็กลายเป็นเส้นที่เปื้อนเลือดของคนในพื้นที่จริง ๆ

เราไม่คิดจะบอกว่าใครผิด แต่เราจะชวนคุณตั้งคำถามใหม่... ว่าใครที่ไม่เคยคิดจะรับผิดชอบสิ่งที่ตัวเองเริ่มไว้

เราจะไล่เรียงตั้งแต่ยอดเขาไปจนถึงเกาะในทะเล ตั้งแต่การปะทะของกระสุนถึงการกดดันผ่านเส้นเวลาที่มองไม่เห็น ตั้งแต่แผนที่หนึ่งต่อแสนสองถึงการเมืองของคนที่ไม่ได้อยู่ในแผ่นดินนี้มานานเกินร้อยปี

นี่ไม่ใช่แค่ข้อพิพาทเรื่องแผนที่ แต่มันคือข้อพิพาทเรื่องความรับผิดชอบ ที่ไม่มีใครลุกขึ้นมารับตรง ๆ จนถึงวันนี้